Աղիտուի մահարձան

Մարզ

Սյունիք

Հեռավորությունը Երևանից

297.9 Կմ

Տեսակ

Հուշարձան/Հուշահամալիր

Աղիտուի մահարձանը Սյունյաց աշխարհի վաղմիջնադարյան ճարտարապետության բացառիկ հուշարձան է, որը նվիրված է պարսիկների դեմ մարտերում հաղթած Սյունյաց երեք իշխանների հիշատակին: Այն գտնվում է գյուղի պատմական գերեզմանատան տարածքում՝ 13-14-րդ դարերի խաչքարերի ու տապանաքարերի կողքին: Սակայն հենց մահարձանը թվագրվում է ավելի վաղ՝ 6-7-րդ դարերով եւ իր ճարտարապետական լուծումներով համարվում է տարածաշրջանում եզակի: Մահարձանը նման է Օձունի 5-6-րդ դարերի կոթողին, ունի 15 մետր բարձրություն, որի հիմքը ձեւավորում են երկու մույթեր եւ հորիզոնական քիվասալեր, որոնք կազմում են երկաստիճան սյունակամարաշար: Կոթողը կառուցված է սրբատաշ քարերով եւ ընդգրկում է ուղղանկյուն պատվանդան, որի կենտրոնում տեղավորված է ութանիստ սյուն՝ երկու ուղղանկյուն մույթերի մեջ: Սյունը պսակված է ճոխ զարդաքանդակով խոյակով, իսկ վերեւում կոթողը ավարտվում է եռամաս կամարաշարով՝ լի բուսական զարդաքանդակներով: Նախկինում հուշարձանի գագաթին տեղադրված է եղել ծավալային խաչ, որի միայն բեկորներն են պահպանվել։