Լևոնի աստվածային գետնափոր

Մարզ

Կոտայք

Հեռավորությունը Երևանից

8.3 Կմ

Տեսակ

Հուշարձան/Հուշահամալիր

Լեւոնի աստվածային գետնափորը, որը հայտնի է նաեւ «Լեւոնի քարանձավ», «Լեւոնի գետնափոր թանգարան» անուններով, եզակի վարպետության եւ նվիրվածության արդյունք է։ Այն գտնվում է Կոտայքի մարզի Առինջ գյուղում, հիմնադրվել է 1985 թվականին Լեւոն Առաքելյանի կողմից։ Այս յուրահատուկ քարանձավը ծնվել է մի պարզ ընտանեկան խնդրանքից՝ Լեւոնի կինը՝ տիկին Տոսյան, նրան խնդրել էր կարտոֆիլի հոր փորել։ Սակայն հենց այդ պահին Լեւոնին տեսիլք է երեւում, որում ձայնը մառախուղի միջից հորդորում է նրան շարունակել փորել՝ ինչ էլ որ պատահի։ Տեսիլքից ոգեշնչված՝ Լեւոնն իր ամբողջ ժամանակը նվիրում է գետնափորին՝ աշխատելով բացառապես հատիչով եւ մուրճով։ Նա մերժում է էլեկտրական գործիքների կիրառումը՝ նախընտրելով ավանդական եւ ձեռագործ մոտեցումը։ Գետնափորի խորությունը հասնում է 21 մետրի, իսկ ընդհանուր մակերեսը՝ 300 քմ։ Այն բաղկացած է 6 սենյակներից, որոնք միմյանց միացած են նեղ աստիճաններով։ Քարանձավի մշտական ջերմաստիճանը՝ թե՛ ամռանը, թե՛ ձմռանը, պահվում է շուրջ 10°C։ Վարպետ Լեւոն Առաքելյանը մահացել է 2009 թվականին։ Նրա մահից հետո գետնափոր-թանգարանը շարունակում է գործել՝ տիկին Տոսյայի հոգածությամբ. Բակում կարելի է տեսնել ծաղկամաններ, որոնք պատրաստվել են փորագրված քարերից մնացած բեկորներով, ինչպես նաեւ երկու նկար՝ մեկը Լեւոնի պատկերով, մյուսը՝ Տոսյայի՝ ձեռքին կարտոֆիլ։ Լեւոնը ցանկանում էր ընդարձակել քարանձավը՝ ավելացնելով եւս 74 սենյակ: Թեեւ նա չհասցրեց իր ամբողջական տեսիլքը կյանքի կոչել, այսօր նրա ստեղծած գետնափորը հայկական վարպետության, համառության եւ հավատքի խորհրդանիշներից է։