Ապարանի Սբ. Խաչ եկեղեցի

Մարզ

Արագածոտն

Հեռավորությունը Երևանից

55.5 Կմ

Տեսակ

Վանք/եկեղեցի

4-րդ դարում կառուցված Սբ. Խաչ եկեղեցին գտնվում է Ապարան քաղաքի կենտրոնում։ Վաղքրիստոնեական հայկական ճարտարապետության այս նշանավոր հուշարձանը ոչ միայն վկայություն է առ այն, որ այս տարածաշրջանում հայ քրիստոնյաներն ապրել են վաղնջական ժամանակներից, այլեւ եզակի կանգուն եւ գործող հոգեւոր տաճար է, որը թույլ է տալիս տեսնել, թե հայկական եկեղեցիներն ինչպիսին են եղել քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ընդունելուն հաջորդած տարիներին: Եկեղեցական համալիրը կոչվում է նաեւ Քասաղի բազիլիկ։ Ենթադրվում է, որ 4-5-րդ դարերում այն եղել է Արշակունիների ապարանքի արքունի աղոթատեղին: Համալիրի մեջ մտել են գլխավոր եւ հնագույն Սբ. Խաչ եկեղեցին, հետագայում կառուցված սյունասրահը եւ միանավ բազիլիկ եկեղեցին: Հուշարձանը կառուցված է սեւ, մոխրագույն խոշոր չափերի տուֆ քարով: Եկեղեցու արեւմտյան եւ հարավային ճակատների շքամուտքերի բարավորների զարդաքանդակային հորինվածքները վաղ միջնադարյան հայկական քանդակագործական արվեստի լավագույն նմուշներից են։ 1980-1990 թվականներին համալիրի Սբ. Խաչ եկեղեցին՝ կից ավանդատնով, ամբողջովին նորոգվել է եւ 1996 թվականից դարձել գործող եկեղեցի: