Բջնի Սբ. Աստվածածին վանք

Մարզ

Կոտայք

Հեռավորությունը Երևանից

22.4 Կմ

Տեսակ

Վանք/եկեղեցի

Բջնիի Սբ. Աստվածածին վանքը գտնվում է Կոտայքի մարզի Բջնի գյուղում։ Այն հիմնադրվել է 1031 թվականին՝ Գրիգոր Մագիստրոս Պահլավունու կողմից, Հովհաննես Սմբատ թագավորի եւ Պետրոս 1-ին Գետադարձ կաթողիկոսի կարգադրությամբ. Վանքը նախատեսված էր դառնալ եպիսկոպոսական աթոռանիստ։ Գլխավոր եկեղեցի Սբ. Աստվածածինը գմբեթավոր դահլիճ է՝ բազմանիստ թմբուկով, որն ունի հովհարաձեւ տանիք։ Վանքը հայտնի է նաեւ որպես Մագիստրոսի ճեմարան անվամբ՝ լինելով միջնադարյան հայ գրչության կարեւոր կենտրոններից մեկը։ Այն հատկապես ծաղկում է ապրել 12-րդ դարում՝ Գրիգոր Մագիստրոսի որդի, Հայոց կաթողիկոս Գրիգոր 3-րդ Պահլավունու օրոք։ Լենկթեմուրի արշավանքի ժամանակ (14-րդ դար) վանքը վնասվել է, սակայն 15-րդ դարում վանքը վերականգնվել է եւ կրկին դարձել հոգեւոր ու գիտական կարեւոր կենտրոն։ Այդ ժամանակ ստեղծվել են բազմաթիվ ձեռագրեր, որոնցից մեկը՝ Ավետարանը, ընդօրինակվել է Գրիգոր եպիսկոպոսի կողմից։ 19-րդ դարում վանքի հարավային կողմում կառուցվել են ուսումնարանի շենքեր, հյուսիսային կողմում՝ խցեր, իսկ 1895 թվականին հայոց կաթողիկոս Մկրտիչ 1-ին Վանեցու (Խրիմյան Հայրիկի) հրամանով՝ արեւմտյան կողմում կառուցվել է դպրոց։