Մաստարայի Սբ. Հովհաննես եկեղեցի

Մարզ

Արագածոտն

Հեռավորությունը Երևանից

41.2 Կմ

Տեսակ

Վանք/եկեղեցի

Մաստարայի Սբ. Հովհաննես եկեղեցին Հայաստանի վաղ միջնադարյան ճարտարապետության ինքնատիպ եկեղեցիներից է, որը գտնվում է գյուղի կենտրոնում: Եկեղեցու վրա կան երեք պահպանված արձանագրություններ, որոնցից մեկը վկայում է, որ եկեղեցին կառուցել է Գրիգորաս վանականը 7-րդ դարում: Սակայն որոշ մասնագետներ կարծում են, որ տվյալ արձանագրությունը վերաբերում է եկեղեցու վերականգնմանը 7-րդ դարում, քանի որ եկեղեցու ճարտարապետաշինարարական հատկանիշներից ելնելով, եկեղեցին վերագրում են ավելի վաղ ժամանակաշրջանի՝ 5-րդ դար: Սբ. Հովհաննես եկեղեցին կենտրոնագմբեթ, քառախորան կառույց է: Աղոթասրահը քառանկյունի է: Եկեղեցին ի սկզբանե կառուցված է եղել շագանակամանուշակագույն մեծ չափերի քարերով, իսկ 7 -րդ դարում նորոգվել է նարնջադեղնավուն քարերով: Եկեղեցին վերանորոգվել է նաեւ 10-13-րդ դարերում: Եկեղեցու հարդարանքը՝ բարավորների հավասարաթեւ խաչերը, քերովբեների գծաքանդակները, զույգ թռչուններով խաչաքանդակը, կամարակապ պսակի վրա աղավնիների բարձրաքանդակները, բնորոշ է վաղ միջնադարյան (5-րդ դար) հայ ճարտարապետությանը: Մաստարայի եկեղեցու հատակագծով են կառուցվել նաեւ Արթիկի Մեծ եկեղեցին, Ոսկեպարի Սբ. Աստվածածին, Հառիճավանքի Սբ. Գրիգոր եւ Կարսի Սբ. Առաքելոց եկեղեցիները: