Ուխտագնացություն դեպի Սբ․ Հովհաննես մատուռ

1. Ապարանի Սբ. Խաչ եկեղեցի

Չորրորդ դարում հիմնադրված Ապարանի սբ. Խաչ եկեղեցին միակ կառույցն է մեզ հասած երբեմնի մեծ վանական համալիրից։ Բարեբախտաբար, կանգուն է գլխավոր Սուրբ Խաչ եկեղեցին, որի պատերը թվագրվում են 5-րդ դարով։ Հազարավոր տարիների ընթացքում եկեղեցին և իր տարածքը եղել են բազմաթիվ պատմական իրադարձությունների էպիկնետրոն։ Այստեղ ծավալվել են պատերազմներ, եղել են երկրաշարժներ և իհարկե լուսավոր ժամանակներ։ 1877 թվականին տաճարի ծածկը վերականգնվել է, իսկ 1959 թվականին՝ պահեստից կրկին վերածվել եկեղեցու։

2. Հարթագյուղի Սուրբ Հովհաննես մատուռ

Ուղևորվում ենք Հարթագյուղ, որտեղից սկսում ենք ուխտագնացությունն ու վերելքը Սրբի լեռան գագաթ։ Մոտավոր 1 ու կեսից 2 ժամ տևող քայլարշավւց հետո հասնում ենք Սուրբ Հովհաննես մատուռ, որում, ըստ ավանդության, ամփոփված է 13-րդ դարում այստեղ բերված Հովհաննես Մկրտչի մասունքը։ Սովետական տարիներին երեք անգամ պայթեցված և ապա նորից վերականգնված մատուռը վերջին անգամ վերանորոգվել է 1958 թվականին։ 2005 թվականից ի վեր մատուռի շուրջբոլոը տեղադրվում են խաչքարեր՝ ի նշան ուխտի ի կատար ածման։ Մեծ մասսայականություն վայելող այս ուղղությունը տարեցտարի ավելի շատ ուխտավորների ու այցելուների է կանչում իր մոտ։

3. Տառերի պուրակ

Տուրի վերջին կանգառը Տառերի պուրակն է։ Չէ որ, աշխարհում կան ոչ ավել, քան 70 այբուբեններ, որոնցից մեկը հայկականն է։ Ստեղծվելով 405 թվականին` շուրջ 1600 տարի հայոց տառերն ու հայ ժողովուրդը անբաժան են։ Լինելով սեփական գիր ունեցող ժողովուրդ, հայերն իրենց պատմության ընթացքում ստեղծել և տարածել են հազարավոր ձեռագրեր, գրքեր, մատյաններ։ Եվ ահա, 2005 թվականին նշելով գրերի ստեղծման 1600-ամյակը, կառուցվեց Տառերի պուրակը։ 38 տառերը քանդակների տեսքով, կանգնած են փոքրիկ դաշտի վրա, Արագած լեռան լանջին, իսկ տառերի ետևում հայ ժողովրդի մշակույթի առավել հայտնի գործիչներն են՝ Մեսրոպ Մաշտոցն ու Գրիգոր Լուսավորիչը։