Բջնի գյուղը գողտրիկ բնակելի տարածք է, որը շրջապատված է գեղատեսիլ բնությունով: Առաջին անգամ գյուղի մասին հիշատակում է պատմիչ Ղազար Փարպեցին։ Գյուղի տարածքում 1929 թ․ պեղումների ընթացքում հայտնաբերվել է բազմաթիվ մշակութային արժեք ներկայացնող հուշարձաններ, այդ թվում խաչքարեր, դամբարաններ, տապանաքարեր, գետնուղի-գաղտնուղիներ, մի քանի ավերված եկեղեցիների հիմքեր ու փլատակներ։ Բջնիի կենտրոնում են գտնվում Սուրբ Գևորգ (8-րդ դ․) և Սբ. Աստվածածին (1031 թ․) եկեղեցիները, իսկ հյուսիսարևելյան կողմում՝ Սբ. Սարգիս եկեղեցին (7-րդ դար)։
Լավ զարգացած ճանապարհատրանսպորտային պայմանները հնարավորություն են տալիս հասնել Բջնի գյուղ անձնական մեքենայով կամ օգտվելով տարբեր տուրիստական ընկերությունների ծառայություններից, որոնք առաջարկում են կանոնավոր տուրեր դեպի Հայաստանի տարբեր տեսարժան վայրեր։ Բջնի գյուղի աշխարհագրական դիրքի շնորհիվ ճանապարհը երկար չի թվա:
Հաճելի կլիմայական պայմանների շնորհիվ տուրիստական բարձր սեզոնը Հայաստանում բավականին երկար է տևում: Մարտից մինչև խոր աշուն օրերը տաք են, ձմեռը սովորաբար երկար չի տևում: Տեղումների արտահայտված սեզոնը փոփոխական է: Դեպի Բջնի գյուղ տուրերի սեզոնայնությունը կախված է եղանակային պայմաններից:
Բջնին Հայաստանի ամենահին բնակավայրերից մեկն է: 11-րդ դարում Բջնի գյուղը և շրջակա տարածքները պատկանել են Պահլավունիների իշխանական տոհմին: Հովհաննես-Սմբատ թագավորի օրոք գյուղը նշանակվեց կաթողիկոսի նստավայր: 1066-ին Բջնիում անցկացվեցին կաթողիկոսի ընտրությունները: 13-րդ դարի սկզբին Բջնին փոխանցվեց Զաքարյանների իշխանական տոհմին: 1387-1388 թթ․ գյուղի վրա հարձակվեց Լեկթեմուրը և ավիրեց այն:673 թ. այստեղ իջևանել է Ֆրանսիացի ճանապարհորդ Ժան Շարդենը։ 1770 թվականին Բջնի է այցելել նաև ճանապարհորդ Տուրնեֆորը։
1031 թ.-ին Գրիգոր Մագիստրոսի կողմից կառուցված միջնադարյան ճարտարապետության գանձը՝ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին, գտնվում է Բջնի գյուղի կենտրոնում: Սուրբ Սարգսի խաչաձև գմբեթավոր եկեղեցին (VII դ.) կառուցվել է Բջնիի արևելյան մասում ՝ բլրի գագաթին:
Ամրոցը գյուղը բաժանում է երկու մասի (Մեծ Բջնի և Փոքր Բջնի): Հարավից, արևելքից և մասամբ արևմուտքից ամրոցը պաշտպանված է վերձիգ, անդնդախոր ժայռերով, իսկ հյուսիսից և արևմուտքից՝ կոպտատաշ որձաքարերով և կրաշաղախով կառուցված, կիսաբոլոր աշտարակներով հզորացված պարսպապատերով, որի երկարությունը հասնում է 120 մ: Մուտքը հյուսիսային կողմից է: Ամբողջ բերդատարածքը բաժանված է Մեծ և Փոքր մասերի, որոնք իրարից անջատվել են պարսպաշղթայով: Բերդատարածքը խիտ կառուցապատված է եղել: Այստեղ նշմարելի են բազմաթիվ շինությունների ավերակներ ու հետքեր: Մեծ ամրոցում է գտնվել բազալտե քարերով կառուցված և կրաշաղախով սվաղված թաղածածկ ջրամբարը: Իսկ Փոքր կամ Ստորին բերդի հարավարևմտյան կողմում՝ պարսպաշղթայի մոտ, կառուցվել է դեպի Հրազդան գետը տանող թաղածածկ ու կամարակապ մուտքով գաղտնուղին: Բերդը ավերվել և ամայացել է 16-17-րդ դարերում:
ՔԱՂԱՔ ԾԱՂԿԱՁՈՐ
33 կմ
ՍԵՎԱՆԱՎԱՆՔ
51 կմ
ՀՈՎՀԱՆՆԱՎԱՆՔ ՎԱՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼԻՐ
56 կմ