Հավուց Թառի Վանք

Մարզ

Կոտայք

Հեռավորությունը Երևանից

31 Կմ

Տեսակ

Վանք/եկեղեցի

Հավուց թառի վանքը միջնադարյան Հայաստանի կրոնական ու մշակութային նշանավոր կենտրոններից էր։ Այն գտնվում է Կոտայքի մարզի Գառնի գյուղից արեւելք՝ Գողթ գյուղի դիմաց։ Հավուց թառի վանական համալիրը բաղկացած է երեք հիմնական եւ հարակից հուշարձանախմբերից, որոնք գտնվում են իրարից 100, 200 եւ նույնիսկ 500 մետր հեռավորության վրա։ Գլխավոր՝ առաջին հուշարձանախումբը պարիսպներով շրջափակված տարածք է, որի ներսում տեղակայված են մի քանի շինություններ։ 1679 թվականի երկրաշարժից այս հատվածը զգալիորեն տուժել է, եւ 1715-1725 թվականներին կաթողիկոս Աստվածատուր Համադանեցին նախաձեռնել է նոր եկեղեցու կառուցումը ավերված հնագույն եկեղեցու եւ գավթի քարերով։ Հնագույն եկեղեցու ավերակներն անհետացել են, իսկ այն, ինչ մնացել է, ժամանակի ընթացքում ծածկվել է հողի շերտով: Պահպանվել է միայն Քեղվա բերդի Գեւորգ իշխանի կառուցած Կաթողիկեի հարավային պատը։ Երկրորդ հուշարձանախումբը գտնվում է գլխավոր համալիրի արեւմտյան կողմում՝ բլրի վրա։ Նրա կենտրոնում կառուցված է 13-րդ դարի սկզբով թվագրվող եկեղեցի, որը գրականության մեջ հայտնի է «Բլրի եկեղեցի» անվամբ. Եկեղեցին ամբողջությամբ կառուցված է սեւ ու կարմիր տուֆի սրբատաշ քարերով՝ շախմատաձեւ դասավորությամբ. Շրջակայքում պահպանվել են խաչքարեր ու գերեզմանաքարեր։ Երրորդ հուշարձանախումբը գտնվում է գլխավոր համալիրից մոտ 200 մետր արեւելք։ Այստեղ կիսականգուն պահպանվել է 1213 թվականին կառուցված Սբ. Կարապետ մատուռը։ Այս հատվածում եւս կարելի է գտնել խաչքարեր ու տապանաքարեր։ Վանքի տարածքում եղել են նաեւ զանգակատուն, որի գտնվելու ճշգրիտ վայրը հայտնի չէ, ինչպես նաեւ այլ մատուռներ եւ բազմաթիվ խաչքարեր, որոնցից շատերն այսօր էլ տեսանելի են։