Քաղաք Տիգրանակերտ

Մարզ

Արցախ

Հեռավորությունը Երևանից

339.7 Կմ

Տեսակ

Հուշարձան/Հուշահամալիր

Արցախում հիմնադրված Տիգրանակերտը՝ Տիգրան Մեծ արքայի անունով կառուցված չորս համանուն քաղաքներից մեկը, յուրօրինակ տեղ ունի հայկական հին քաղաքակրթության քարտեզում։ Նրա մասին առաջին հիշատակումները գալիս են 7-րդ դարի հեղինակներ Սեբեոսից եւ Մովսես Կաղանկատվացուց, որոնք վկայում են քաղաքի կարեւորության եւ գոյության մասին արդեն վաղ միջնադարից։ Տիգրանակերտը բնակեցված է եղել մինչեւ ուշ միջնադար՝ ընդգրկված լինելով Խաչենի ազնվական տան տիրույթում։ Այդ ժամանակ Խաչենագետի ներքին հովիտը հայտնի էր որպես Տիգրանակերտի դաշտ, իսկ տեղացի բնակիչները պահպանում էին հին անունը որպես ժառանգություն ու հիշողություն։ Քաղաքը տեղակայված է Վանքասար լեռան հարեւանությամբ՝ կառուցված սպիտակ կրաքարով, որից ստանում է իրեն բնորոշ ճերմակափայլ տեսքը։ Հնավայրն առաջին անգամ հայտնաբերվել է 2005 թվականին, իսկ պեղումները սկսվել են 2006 թվականին՝ իրականացվելով երեք հիմնական փուլով։ Բացվել են միջնաբերդի պարիսպների հատվածներ, ժայռափոր հիմքերով ամրացված թաղամասեր, հենապատեր եւ կենտրոնական բազիլիկ եկեղեցու մի հատված։ Հետախուզական պեղումներ են կատարվել ինչպես կենտրոնական թաղամասում, այնպես էլ պաշտամունքային քարայրային համալիրում, ժայռափոր ջրանցքում ու Խաչենագետի ձախ ափին գտնվող վաղմիջնադարյան ամրոցում։