Քարահունջ

Մարզ

Սյունիք

Հեռավորությունը Երևանից

206.8 Կմ

Տեսակ

Հուշարձան/Հուշահամալիր

Քարահունջի ժողովրդական անվանումներն են Ցից քարեր, Դիք-դիք քարեր եւ Զորաց քարեր, ինչը նշանակում է օրերի քարեր։ Մեկ այլ մեկնաբանությամբ՝ Զորաց քարեր նշանակում է «Զորավոր քարեր», ընդգծելով մեգալիթների էներգետիկ ուժն ու հզորությունը։ 1990-ականներին հուշարձանն անվանվել է Քարահունջ՝ ռադիոֆիզիկոս, ակադեմիկոս Պարիս Հերունու կողմից։ Հերունին ընդգծում է, որ պատմիչ Ստեփանոս Օրբելյանը 13-րդ դարում հիշատակել է Սիսիանի մոտ գտնվող Քարունջ անունով գյուղ։ Հերունին քարը համարում է հնչող կամ խոսող քար՝ համեմատելով այն Սթոունհենջի անվան հետ, որը նույնպես նշանակում է «Խոսող քարեր»։ Այսպիսի միատեսակ կառույցներ կան նաեւ Շոտլանդիայում, Ֆրանսիայում, Եգիպտոսում, Իռլանդիայում եւ այլուր, որոնք կապված են եղել լուսատուների դիտմամբ. 20-րդ դարի սկզբին ֆրանսիացի աստղագետ Կամիլ Ֆլամարիոնը, ամերիկացի Ուիլյամ Օլկոտը եւ անգլիացի Էդուարդ Մաունդերը ենթադրում էին, որ աշխարհի առաջին աստղագիտական դիտարկումները եւ համաստեղությունների բաժանումը կատարվել են Հայկական լեռնաշխարհում։ Դա նշանակում է, որ ողջ պատմական Հայաստանի տարածքում կային հնագույն աստղադիտարաններ, որոնք հիմք հանդիսացան աստղագիտական գիտելիքների զարգացման ու տարածման համար։ Քարահունջը, Պորտասարը, Մեծամորի գիտական կենտրոնը, Սելիմի եւ Սեւ սարի աստղագիտական կենտրոնները, աստղային ու երկնային մարմինների պատկերները, գոտի-օրացույցները, արեգակնային համակարգի բրոնզե մոդելները, ինչպես նաեւ հայկական միջնադարյան աստղագիտական գիտելիքները հաստատում են այս տեսակետները։