Գլխավոր էջ Հայաստանի տեսարժան վայրերը Գանձասար Վանական Համալիր

Գանձասար Վանական Համալիր

Մարզ

Արցախ

Հեռավորությունը Երևանից

172.1 Կմ

Տեսակ

Վանք/եկեղեցի

Գանձասար վանական համալիրը գտնվում է Արցախի Հանրապետությունում՝ Մարտակերտի շրջանի Վանք գյուղի մոտակայքում՝ Խաչենագետի ձախ ափին՝ Գանձասար լեռան վրա։ Իր անունը ստացել է Վանք գյուղի դիմաց գտնվող բլրի անունից, որի ընդերքում կան արծաթի և այլ մետաղների հանքեր։ Վանքը հիմնադրվել է X դարում և մինչ օրս գործող կրոնական կենտրոն է: Վանքը չի դադարել գործել հիմնադրման առաջին իսկ օրվանից: Գանձասարը հոգևոր և կրթական կենտրոն էր: Այստեղ ուսանում էին ոչ միայն հոգևորականության ներկայացուցիչները, այլև հայ նշանավոր գործիչներ, ովքեր կարողացան նշանակալի ներդրում ունենալ տարածաշրջանի զարգացման գործում: Վանքի ներքին զարդարանքը նույնպես տպավորիչ է. եկեղեցին զարդարված է շքեղ քանդակներով։ Վանական համալիրի տարածքում կարող եք տեսնել տարբեր ժամանակներում տեղադրված հին խաչքարեր և վանական շինություններ:

Հետաքրքիր

Փաստեր՝ Գանձասար Վանական Համալիր

Փաստեր

Պատմական աղբյուրներից հայտնի է, որ Գանձասարը Արցախում քաղաքական և կրոնական հանդիպումների վայր էր հանդիսանում: Կարճ ժամանակահատվածում վանքը դարձել էր մշակութային կյանքի կենտրոն, ինչպես նաև կաթողիկոսանիստ: XVII դարի վերջին վանքը դարձավ ազգային-ազատագրական շարժման կարևոր կենտրոններից մեկը: 1701 թ.-ին այստեղ գրվեց Ռուսական կայսր Պետրոս I-ին ուղղված առաջին նամակը, որում արցախահայությունը օգնություն խնդրեց Ռուսաստանից:

Էրմիտաժի գիտական խորհրդի անդամ, սովետական հայտնի պատմաբան և արվեստաբան Ա. Յակոբսոնը, ով երկար տարիներ ուսումնասիրում էր վանքը, եկեղեցին անվանել է «հայկական ճարտարապետության շտեմարան»: Ֆրանսիացի հայտնի պատմաբան Չարլզ Դիլը Գանձասարը ներառեց հայկական ճարտարապետության հինգ գլուխգործոցների շարքում, որոնք մտան համաշխարհային ճարտարապետության գանձարան:

Հոկտեմբերի 23-ին Գանձասար եկեղեցում կայացավ «Գանձասար» գորգերի համալիրի օրհնման արարողությունը: Այսպիսով՝ Գանձասարում պաշտոնապես ազդարարվեց բարեգործական մի նախագծի մեկնարկ, որով սկսվում է հայկական գորգարվեստի հարուստ ավանդույթների մերօրյա վերելքը. նախագիծ, որտեղ խաչվում են հայկական եկեղեցական ճարտարապետությունն ու գորգարվեստը: Գորգերի պատրաստմամբ զբաղվել է «Մեգերյան կարպետ» ընկերությունը: Գորգերը եզակի են ոչ միայն իրենց դիզայնով, այլև չափերով: Գանձասարի ուղեգորգի լայնությունը՝ 1 մետր 32 սմ է, երկարությունը 6 մետր 61 սմ, նախասրահի գորգի մակերեսը՝ 36 ու կես քմ է, խորանագորգինը՝ գրեթե 14 քմ: Հատուկ Գանձասարի համար նախագծված գորգը հենց այդպես էլ կոչվելու է՝ «Գանձասար գորգ»:

Եղանակ - Արցախ

Հաճելի կլիմայական պայմանների շնորհիվ տուրիստական բարձր սեզոնը Հայաստանում բավականին երկար է տևում: Մարտից մինչև խոր աշուն օրերը տաք են, ձմեռը սովորաբար երկար չի տևում: Տեղումների արտահայտված սեզոնը փոփոխական է: Դեպի Գանձասար վանական համալիր տուրերի սեզոնայնությունը կախված է եղանակային պայմաններից: